Fot. IRU

Parlament Europejski zatwierdził 11 lipca nowe przepisy UE dotyczące przepisów w zakresie infrastruktury paliw alternatywnych (AFIR). Jednak uzgodnione rozporządzenie, oparte na kompromisie osiągniętym w trakcie negocjacji, nie spełnia oczekiwań branży – twierdzą przedstawiciele IRU.
Głosowanie plenarne Parlamentu Europejskiego w sprawie AFIR przypieczętowuje porozumienie uzgodnione przez Radę i Parlament w marcu 2023 r.
AFIR określa rozmieszczenie infrastruktury paliw alternatywnych dla pojazdów napędzanych akumulatorami i wodorowymi ogniwami paliwowymi w transeuropejskiej sieci transportowej (TEN-T), a także w węzłach miejskich i na bezpiecznych parkingach.
Zgodnie z umową, do końca 2025 r. infrastruktura ładowania elektrycznego przeznaczona do pojazdów ciężarowych (HDV) ma obejmować punkty co 120 km na 15% całej długości sieci TEN-T. Odległość ta zostanie potem zmniejszona do 60 km i 100 km w sieci kompleksowej.
Jednak niektóre ważne pytania pozostają bez odpowiedzi, w szczególności dotyczące odstępstw, z których państwa członkowskie mogą korzystać w celu ograniczenia rozwoju infrastruktury lub wytwarzania energii elektrycznej, a także związku między AFIR a nowo zaproponowanymi normami emisji CO₂ dla pojazdów ciężarowych.

Cele na 2030 rok są niewystarczające

Dyrektor IRU ds. rzecznictwa UE Raluca Marian powiedziała:
– Chociaż poczyniliśmy pewne postępy podczas negocjacji, AFIR rozpocznie się najwcześniej po 2030 r. Cele na 2030 rok są niewystarczające. Ponadto, jak twierdziliśmy przez cały proces negocjacji, bez wystarczającej mocy elektrycznej pojazdy ciężkie nie będą mogły polegać na infrastrukturze ładowania AFIR. Część wodorowa to kolejne wielkie rozczarowanie AFIR. Propozycja Parlamentu Europejskiego, by przewidywać termin budowy infrastruktury do tankowania wodoru do końca 2027 roku, nie znalazła się w ostatecznym tekście. Branża transportu drogowego potrzebuje opcji i nie może polegać na jednej technologii dekarbonizacji. W przejściu na pojazdy bezemisyjne AFIR prawie całkowicie przenosi koszty i odpowiedzialność za ustanowienie punktów ładowania na firmy transportowe, z których większość to małe i średnie przedsiębiorstwa o bardzo małych.

Pożądana inwentaryzacja

Mile widzianym krokiem jest zobowiązanie Komisji Europejskiej do przedłożenia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie do końca 2024 r. sprawozdania dotyczącego poziomu gotowości technologicznej i rynkowej poświęconego pojazdom ciężarowym. Komisja będzie musiała ocenić standardy ładowania dużej mocy, elektryczne systemy drogowe oraz dostępność ciekłego wodoru.
– Branża bardzo docenia klauzulę sprawozdawczą AFIR, wymagającą od Komisji oceny poziomu gotowości technologicznej i rynkowej z punktu widzenia pojazdów ciężarowych. Wymagania eksploatacyjne pojazdów ciężarowych są inne niż pojazdów lekkich i wymagają odpowiedniej oceny – podkreśliła Raluca Marian. – Mamy również nadzieję, że rewizja standardów CO₂ dla pojazdów ciężarowych będzie na każdym etapie dorównywała stanowi infrastruktury paliw alternatywnych. Nadmiernie ambitne cele dla pojazdów bezemisyjnych na lata 2030 i 2035 wydają się niewykonalne, biorąc pod uwagę przewidywane braki w infrastrukturze. (z)